Waarom
Een groot deel van ons land ligt onder de zeespiegel. De Afsluitdijk beschermt sinds 1932 grote delen van Nederland tegen overstroming vanuit de zee. Maar de dijk is aan vernieuwing toe. Hij voldoet niet aan de huidige wettelijke normen voor waterveiligheid. Bovendien verandert het klimaat. Daardoor stijgt de zeespiegel en zullen er vaker extreme weersomstandigheden zijn. De dijk moet ons ook onder veranderende omstandigheden bescherming blijven bieden tegen overstromingen.
Hoe
Aan de Waddenzeezijde verhogen we de dijk met bijna twee meter en versterken we de dijk met innovatieve betonblokken. De bovenkant van de dijk versterken we met Quattroblocks, de onderkant van de dijk versterken we met Levvel-blocs. Op het deel tussen Kornwerderzand en de Friese kust is de druk van het water op de dijk minder groot. Daarom versterken we de onderkant van de dijk hier niet met Levvel-blocs, maar met een kleinere variant van de Quattroblocks.
Daarnaast wordt de dijk overslagbestendig. De binnenkant van de dijk – de IJsselmeerzijde – is bestand tegen een golfoverslag van 10 liter water per seconde per meter. Ook komt er, aan de Waddenzeezijde, een recreatief fiets- en wandelpad.
Innovatieve betonblokken
Bouwconsortium Levvel heeft speciaal voor de Afsluitdijk innovatieve betonblokken ontwikkeld. De Levvel-blocs zijn zo sterk dat ze de golven, die tijdens een zware storm tegen de dijk slaan, kunnen weerstaan. Door de vormgeving van het blok wordt er bovendien 200.000 m3 minder beton gebruikt. Omgerekend betekent dit 56% minder CO2-uitstoot. De Levvel-blocs wegen elk 6.500 kilo. Ze haken als legoblokken in elkaar en breken de golven als het hard stormt. Door een ruwe bovenlaag en de twee poeltjes aan de bovenkant kan zoutminnende vegetatie, die nu ook op de dijk voorkomt, terugkeren op de Levvel-blocs. Een speciaal kraanponton – de Titaan – plaatst de Levvel-blocs in een ritme van 35 meter per dag. In totaal plaatsen we 70.000 Levvel-blocs.
In de speciaal hiervoor gebouwde fabriek in Harlingen produceert Levvel zo’n 100 blokken per dag in een volledig geautomatiseerd proces. Elk blok heeft een chip en is daardoor gemakkelijk te volgen bij productie, opslag en transport. We brengen de blokken per schip naar de dijk en plaatsen ze vanaf een kraanponton op het water. Zo ontlasten we de weg en kan de dijk openblijven voor verkeer tijdens de werkzaamheden. Na afronding van het project breken we de fabriek weer af.
Met deze maatregelen kan de dijk straks weerstand bieden tegen extreme weersomstandigheden. Ook als er veel water over de dijk heen zou slaan zal deze niet bezwijken.
Dijkversterking
We plaatsen 70.000 hypermoderne blokken die elk zo’n 6,5 duizend kilo wegen. De blokken breken de golven als het hard stormt. En zijn zó ontworpen dat de uitstraling van spectaculaire eenvoud op de Afsluitdijk bewaard blijft.
Adaptief deltamanagement
De vernieuwde Afsluitdijk voldoet tot tenminste 2050 aan de wettelijke normen voor waterveiligheid. Doordat we nu slimme maatregelen nemen, is de dijk in de toekomst met relatief eenvoudige ingrepen verder te versterken. We noemen dit adaptief deltamanagement. Zo gaat de bekleding aan de zeezijde van de dijk minstens honderd jaar mee. Er kan, als dat in de toekomst nodig is, meer golfoverslag mogelijk worden gemaakt door de IJsselmeerzijde van de dijk verder te versterken.
Wanneer
De werkzaamheden zijn in 2019 gestart en in 2023 afgerond.
