10 jaar Kwaliteitsteam
De spectaculaire eenvoud van de Afsluitdijk beschermen en bewaken. Dat is al tien jaar de opdracht van het Kwaliteitsteam Afsluitdijk. Wouter Veldhuis, stedenbouwkundige en Rijksadviseur voor de Fysieke Leefomgeving, werd bijna drie jaar geleden voorzitter van het team. ‘Het is eervol om mee te werken aan het behoud van de iconische uitstraling van de Afsluitdijk.’
Toen Veldhuis aantrad, werd er al volop gewerkt aan de versterking van de Afsluitdijk. Toch had het Kwaliteitsteam nog genoeg werk te doen: ‘De grote plannen waren klaar, maar op detailniveau moest nog veel worden uitgedacht.’ Denk aan iets simpels als een hek om een transformatorhuisje. Ogenschijnlijk een onbelangrijk detail. Maar niet volgens het Kwaliteitsteam. ‘Er zijn veel objecten op de dijk waar voor de veiligheid een hek omheen moet. Heb je eenmaal voor een type hek gekozen, dan komt dat op meerdere plekken terug. Zo kan een hekwerk ineens beeldbepalend zijn.’
Samenwerking met Rijkswaterstaat
Het Kwaliteitsteam geeft vaker gevraagd en ongevraagd advies. Bijvoorbeeld over de bescherming van het erfgoed. Want hoe komen de oude tank-versperringen en kazematten ruimtelijk het best tot hun recht op de verhoogde dijk? Lees hier hoe dat is opgelost.
Veldhuis is tevreden over de samenwerking met Rijkswaterstaat. ‘Onze adviezen worden goed meegenomen in de besluitvorming. Dat zit ook in de persoonlijke betrokkenheid van Rijkswaterstaters bij de Afsluitdijk. Zij zetten alles op alles om de hoogst haalbare kwaliteit te halen.’
Levvel-blocs: ‘prestatie van wereldformaat’
Een eenvoudig lijnenspel behouden, is met de Levvel-blocs goed gelukt, zegt Veldhuis. ‘Wij hebben een proefvak beoordeeld, maar dat was gewoon niet strak genoeg. Daarna hebben we met Levvel gekeken hoe het beter en mooier kan. Als je nu het resultaat ziet, is dat een prestatie van wereldformaat. Over een lengte van zo’n dertig kilometer liggen de blokken identiek en superstrak.’
Nu sommige werkzaamheden in de afrondende fase zitten, rijst de vraag: zit het werk voor het Kwaliteitsteam erop? Veldhuis verwacht van niet: ‘De focus wordt wel anders. Op waterbouwkundig vlak zijn de grootste projecten bijna klaar, maar er komen veel nieuwe plannen aan. Ook daarvoor staat het Kwaliteitsteam klaar om de beeldkwaliteit te bewaken met het oog op uniformiteit tussen alle projecten op de Afsluitdijk.’
Toeristische trekpleister
Met name provincie Fryslân heeft nieuwe plannen om recreatie en toerisme een boost te geven. ‘Terecht natuurlijk, maar dit levert ook nieuwe vraagstukken op. Hoe passen parkeerplaatsen voor de touringcars, camperplaatsen en een grotere sluis bij de dijk? Ook bij deze plannen blijft de spectaculaire eenvoud voor ons het uitgangspunt. Daarom zit er vanaf dit jaar een recreatie- en toerismespecialist in het Kwaliteitsteam en werken we intensief samen met de provincie en met gemeente Súdwest-Fryslân.’
Toch moet het werk van het Kwaliteitsteam Afsluitdijk een keer klaar zijn. Veldhuis: ‘We zoeken naar structuren waarmee het bewustzijn voor de ruimtelijke kwaliteit van de Afsluitdijk geborgd is. Zo komt er een coördinerend architect voor de plannen aan de Friese kant. En uiteindelijk beslist de gemeente Súdwest-Fryslân over de welstandsplannen. Dus ook daar borgen we samen de architectonische waarden.’
Het Kwaliteitsteam Afsluitdijk is tien jaar geleden ingesteld door Rijkswaterstaat samen met provincies en gemeenten en samengesteld door Eric Luiten, toenmalig Rijksadviseur Landschap en Water. Veldhuis: ‘Tien jaar geleden zag hij de architectonische waarde en het nationale belang van de Afsluitdijk. Hij heeft het Kwaliteitsteam ingezet om van begin af aan het belang van ruimtelijke kwaliteit te borgen.’ Het Kwaliteitsteam Afsluitdijk bestaat momenteel uit vijf personen: Joop Schaminée (hoogleraar vegetatie en ecologie), Hubert-Jan Henket (architect), Marinke Steenhuis (architectuurhistoricus), Jan Oosterman (expert toerisme en recreatie) en Wouter Veldhuis (Rijksadviseur voor de Fysieke Leefomgeving). |