Nieuwe spuisluizen worden zichtbaar
Een grote groene hijskraan, graafmachines en betonwagens. Dat was wat automobilisten het afgelopen jaar vooral zagen bij Den Oever op de plek waar de nieuwe spuisluizen komen. Van het nieuwe bouwwerk zelf was vanaf de autosnelweg nog weinig te zien. Daar komt dit jaar verandering in, zegt Mark van Saase, projectorganisator bij bouwconsortium Levvel (BAM, Van Oord, Rebel en Invesis).
‘Het afgelopen jaar hebben we aan de kant van de Waddenzee een bouwkuip gegraven tot een niveau van 9,3 meter onder NAP. Met beton maakten we de vloer en de wanden van de spuisluizen.’
Betonwerk komt boven het maaiveld
Vanaf februari 2024 wordt het werk beter zichtbaar vanaf de A7, vertelt Van Saase: ‘Automobilisten gaan de spuisluizen nu zien groeien. Eerst met het vlechtwerk van stalen netten. Dat is de wapening die het beton stevigheid en een levensduur van 100 jaar geeft. Daarna komt de bekisting eromheen en storten we ze vol met beton. Tussen die betonwanden – die we ook wel kolommen noemen – komen straks de schuiven te hangen waarmee we de spuisluizen open en dicht kunnen zetten. Dat wordt een mooie klus die secuur moet gebeuren. Er is namelijk maar een paar millimeter speling om de schuiven in te passen.’
Bodembescherming Waddenzeezijde
En dan is er nog een grote klus die vanaf april 2024 van start gaat: de aanleg van de bodembescherming aan de kant van de Waddenzee. Als de spuisluizen in gebruik zijn, stromen honderdduizenden liters water per seconde vanuit het IJsselmeer de Waddenzee in. Dat gaat gepaard met veel waterkracht. Zonder bodembescherming spoelt de bodem weg. ‘Vanaf april ligt het water vol met schepen met graafmachines. Die graven eerst de bodem af. En daarna leggen we de bodembescherming van onderwaterbeton en breuksteen aan.’
Verleggen A7
Dit jaar volgt er ook nog een verandering voor het wegverkeer. ‘Rond de zomer, als de kolommen klaar zijn en de schuiven erin hangen, verleggen we de A7. De weg loopt nu nog aan de kant van het IJsselmeer langs de nieuwe spuisluizen. We gaan de weg verplaatsen naar het deel dat we nu hebben gebouwd, dat noemen we “omklappen”. Daardoor blijft de A7 beschikbaar voor weggebruikers.’
Graven en beton storten, deel 2
Het verplaatsen van de A7 is het startsein voor de volgende stap. ‘De plek waar de weg nu ligt, graven we af en wordt een bouwkuip. Ook daar bouwen we een vloer en wanden, net als we nu aan de kant van de Waddenzee hebben gedaan. Die klus is wat minder gecompliceerd, want aan de kant van het IJsselmeer zitten geen schuiven. Het zijn alleen de openingen waar het water doorheen gaat.
Onder het maaiveld
In 2024 kunnen weggebruikers dus veel zien veranderen bij de nieuwe spuisluizen bij Den Oever. Maar als het werk helemaal klaar is, zie je er niet meer zoveel van, besluit Van Saase: ‘De technische ruimtes liggen straks onder het maaiveld. En de schuiven ook. Alleen tijdens het spuien staan de schuiven omhoog en komen ze boven het maaiveld uit. Ze zien er dan vrijwel hetzelfde uit als de bestaande spuisluizen. Hoogstens is er wat kleurverschil, omdat ze nieuw zijn.’
Waarom zijn de nieuwe spuisluizen nodig?
Als de Waddenzee lager staat dan het IJsselmeer, voeren we met spuisluizen in de Afsluitdijk overtollig water uit het IJsselmeer af (spuien). Door de stijging van de zeespiegel kunnen we minder spuien. Daarnaast neemt de aanvoer van water uit rivieren en omliggende gebieden naar het IJsselmeer toe. We moeten dus meer water kunnen afvoeren dan de huidige spuisluizen aankunnen. Lees meer over het vergroten van de waterafvoer.