Er staat weer water in de Stevinsluizen. Rijkswaterstaat en bouwconsortium Levvel en andere aannemers werken sinds oktober 2020 aan de schutsluizen en de nieuwe keersluis bij Den Oever. De schutsluis is gereed, de deuren van de keersluis zijn ingehangen en het technische systeem van de schutsluis is uitgebreid getest. Sinds 12 mei is de schutsluis weer open voor al het vaarwegverkeer.

Om de hinder voor de scheepvaart zo veel mogelijk te beperken, werden de werkzaamheden in de winterperiode uitgevoerd. Als gevolg van uitlopende bouwwerkzaamheden, is de stremming met enkele weken verlengd. De afgelopen weken hebben we de werkzaamheden geïntensiveerd en is er  met extra ploegen 24 uur per dag gewerkt om de sluis zo snel mogelijk te kunnen openen. Vanaf 12 mei is de vaarweg weer open voor al het scheepvaartverkeer.

Omgevingsmanager Lukas Meursing van Rijkswaterstaat: ‘Deze vertraging was een tegenvaller voor de beroeps- en recreatievaart. Samen met bouwconsortium Levvel en andere aannemers hebben we met man en macht gewerkt om de sluizen zo snel mogelijk weer te openen. Het is mooi dat schepen er vóór Hemelvaartsdag weer gebruik van kunnen maken.’

Bescherming bij extreem hoogwater

Bij de schutsluis in Den Oever hebben we een nieuwe keersluis gebouwd. De keersluis bestaat uit twee sluisdeuren van 11,5 m hoog en 8 m breed. Bij extreem hoogwater op de Waddenzee – vanaf ruim 2 m boven NAP – sluiten de bedienaars deze deuren. De keersluis beschermt de schutsluis en het achterland tegen de kracht van het hoogwater. Omdat de keersluis direct voor de schutsluis ligt, was volledige stremming van de scheepvaart onvermijdelijk. Tijdens de stremming hebben we de gehele betonnen constructie van de keersluis gebouwd en de nieuwe keersluisdeuren ingehangen.

Inspectie en herstel schutsluis

We hebben efficiënt gebruikgemaakt van de stremming voor de bouw van de keersluis door tegelijkertijd de 90 jaar oude schutsluis van het Stevinsluizencomplex grondig te inspecteren en waar nodig te herstellen. Daarvoor hebben we de schutsluis volledig drooggezet – mogelijk voor het eerst sinds de aanleg van de Afsluitdijk in 1932. Daarna konden we het beton onderzoeken en waar nodig repareren. Verder zijn de deuren, elk 30 ton zwaar, in Friesland geïnspecteerd en hersteld. Ze kregen een nieuwe beschermlaag en het hang-, sluit- en houtwerk is vernieuwd of hersteld. Daarnaast zijn de camera’s en scheepvaartseinen verplaatst. Dat was nodig omdat de keersluis het Stevinsluizencomplex verlengt met 36 meter.

Werk aan keersluis gaat door

Na openstelling van de vaarweg bouwen we de keersluis bij Den Oever verder af. De technische installaties en de besturing moeten namelijk nog aangebracht worden. Deze werkzaamheden leveren geen noemenswaardige hinder op voor de scheepvaart. Op een later moment vinden er kortdurende stremmingen plaats voor het testen van de keersluis. Daarnaast is in het najaar nog hinder voor de scheepvaart te verwachten voor andere werkzaamheden aan de schutsluis en de bruggen in de A7 waar de schepen onderdoor varen. Deze werkzaamheden konden niet binnen deze stremming worden uitgevoerd. 

Stevincomplex: schutsluis, keersluis en spuisluizen

Het Stevinsluizencomplex bij Den Oever is één van de twee sluiscomplexen in de Afsluitdijk. Het complex bestaat uit drie soorten sluizen, elk met hun eigen functie.

De schutsluis maakt scheepvaart tussen de Waddenzee en het IJsselmeer mogelijk. Schepen varen in een zogeheten schutkolk met deuren aan beide kanten. Na het sluiten van de deuren zakt of stijgt het water in de kolk tot dezelfde hoogte als het water waar de schepen heen varen. Daarna opent de deur aan die kant en kunnen de schepen verder.

Direct voor de schutsluis, aan de kant van de Waddenzee, bouwt Rijkswaterstaat nu aan de nieuwe keersluis. Deze beschermt de schutsluis en het achterland tegen extreem hoogwater op de Waddenzee. Standaard staan de deuren van deze sluis open, zodat de scheepvaart gewoon kan doorvaren. Ze sluiten naar verwachting een paar keer per jaar, als het peil op de Waddenzee te hoog is. In de toekomst zal dit waarschijnlijk vaker gebeuren.

De spuisluizen voeren overtollig water uit het IJsselmeer af naar de Waddenzee. Omdat dit in de toekomst vaker nodig is, breiden we de capaciteit van deze sluizen uit met extra spuikokers. Bovendien bouwen we naast de spuisluizen nieuwe gemalen met pompen om nog meer water af te kunnen voeren. De gemalen kunnen ook water afvoeren op momenten dat niet kan worden gespuid omdat de waterstand in de Waddenzee te hoog is.