De nieuwe spuisluizen bij Den Oever zijn al behoorlijk op streek. Zo heeft recent een grote hijsactie voor de liercassettes plaatsgevonden voor de bouw van het complex. Alle onderdelen voor de aandrijving van de spuischuiven zijn nu ook geïnstalleerd.

Wat is een liercassette?

Om meer water te kunnen afvoeren vanuit het IJsselmeer, bouwen we twee nieuwe spuigroepen. Elke spuigroep heeft vier spuikokers om het water door te laten van het IJsselmeer naar de Waddenzee. Deze kokers kunnen opengezet worden door de schuiven omhoog te tillen. “Het aandrijven van deze schuiven gebeurt aan beide zijkanten van een schuif door een lier.” legt Menno Moerman, technisch manager bij Bouwconsortium Levvel (BAM, van Oord, Rebel en Invesis) uit. “Een lier is een staalkabel op een trommel. In de trommel zit een tandwielkast die zorgt voor beweging. Dit alles zit verpakt in een grote stalen bescherming, de liercassette. Elke spuigroep heeft acht spuischuiven met tien liercassettes. De liercassettes zijn op maat gemaakt en samengesteld in samenwerking met partijen in Nederland, Tsjechië en Duitsland. En ze hebben nog best een formaat, ze zijn bijna drie meter hoog, twee meter breed en bijna één meter dik. Ze wegen dan ook ruim tien ton!”

Plaatsen liercassettes vanaf het water

Vorig jaar, in september, zijn de eerste vijftien liercassettes al op hun plaats gehesen. Afgelopen maand was het de beurt aan de laatste vijf. Het plaatsen ging vanaf het water met behulp van een drijvende kraan. “Zo kon het wegverkeer gewoon door blijven rijden. Als we de liercassettes zouden plaatsen vanaf de dijk, dan zouden we de weg af moeten sluiten. Zo konden we zware hinder voor het verkeer voorkomen. Het inhijsen van de liercassettes is net zoals de meeste werkzaamheden op de dijk een secuur werkje. Het moet precies in een gat tussen de schuiven passen. Daar laat je ze inzakken en vervolgens worden ze in de betonconstructie ingeklemd. Dan moet je wel heel zorgvuldig met elkaar samenwerken. Na het laten zakken, monteren we de kabels aan de schuif en dan worden ze aangesloten, zodat de liertrommels kunnen bewegen,” vertelt Moerman.

Het gereedschap voor het plaatsen wordt geleverd. De liercassettes staan klaar.

De liercassettes hebben een stevig formaat, zo’n 3 meter hoog en ruim 10.000 kilo per stuk!

De monteur controleert of de liercassette op de juiste manier tussen de sponningen van de cassettehouder zakt.

Links is een net geplaatste liercassette te zien en rechtsonder ervan de bovenkant van de spuischuif die straks door deze liercassette wordt aangedreven.

Onderhoud liercassettes

De liercassettes zijn dus vrij precies tussen de schuiven geïnstalleerd. Hoe kunnen technici of onderhoudsmonteurs er straks bij? Moerman: “Elke rij schuiven heeft vijf liercassettes. We hebben ook vijf reserve liercassettes. Voor onderhoud vervangen we direct een hele rij, dus alle vijf de liercassettes tegelijk. De cassettes die in onderhoud gaan, worden dan op het droge opgeknapt. Na de opknapbeurt zijn dat de vijf reserve cassettes voor de volgende rij die in onderhoud komt. Onderhoud vindt elke 7 tot 10 jaar plaats. Bij de inspecties bepaalt de inspecteur definitief op welke termijn.”

Veiligheid voorop

Moerman kijkt tevreden terug op de hijsoperatie: “De plaatsing is goed verlopen, zoals we hadden voorbereid. Veiligheid staat voorop. We zorgen dat we alle draaiboeken hebben, alles goed is afgestemd en iedereen precies weet wat hij moet doen. En vooral zorgen we dat de onderdelen nooit onder tijdsdruk staan, zodat mensen geen verkeerde keuzes gaan maken. We zeggen dus niet dat het dan precies af moet. Als het niet gaat, stoppen we en plannen we het opnieuw in. Hier was nu gelukkig geen sprake van. We hebben de vijf liercassettes in één dag kunnen plaatsen. Het weer zat mee en we konden ons draaiboek volgen.”

Vervolg nieuwe spuisluizen

De liercassettes staan nu op hun plek. De volgende stappen zijn de aansluiting en het in bedrijf stellen. “Als dit gebeurd is, gaan we het hele systeem langzaam opstarten. Als we zien dat alles goed functioneert, gaan we over naar de testfase. We kijken onder andere naar de locatie van de schuiven tijdens het bewegen, of ze netjes langs de geleidingen lopen, of ze rechtstandig naar beneden gaan, stoppen als we op de stopknop drukken en of alle sensoren werken. Kortom, of alles loopt zoals het moet. Eerst testen we de schuiven droog, maar later doen we dat ook in het water. Eind van dit jaar is het betonwerk klaar en volgend jaar maken we het terrein af. De A7 wordt dan weer hersteld en loopt dan over de nieuwe spuisluizen. Maar zover is het nog niet, we moeten eerst nog heel veel testen door,” zegt Moerman.

Wil je meer weten over de bouw van de nieuwe spuisluizen? Lees meer over de plaatsing van de spuischuiven in september 2024.