De bouw aan het nieuwe gemaal in de Afsluitdijk nadert het eindstadium. De bouwkuipen zijn hier eind vorig jaar al ontmanteld en inmiddels is de laatste hand geslagen aan het buitenterrein. Zo zijn de pompgebouwen bekleed met lamellen en is rondom de koepels een daktuin gerealiseerd.

Lamellen gevelbekleding

Mattijs Wiersma, civiel ingenieur van bouwconsortium Levvel (BAM, van Oord, Rebel en Invesis), vertelt meer over deze activiteiten. Allereerst over de gevelbekleding van de twee pompgebouwen: “In de afgelopen maand zijn de gevels, elk zo’n 50 meter breed, bekleed met lamellen. Het zijn horizontale aluminium lamellen. Er is gekozen voor de smalste lamellen voor een zo strak mogelijk aanzicht, maar de keuze is niet alleen gebaseerd op de esthetische argumenten. We hebben op deze plek last van vrijwel horizontale neerslag. Deze lamellen kunnen inslag tegen de stenen achterwand zoveel mogelijk voorkomen. Ze zijn zo gemaakt dat het lijkt alsof ze een dakprofiel hebben, maar erachter zit nog een profiel dat regeninslag voorkomt.”

Plaatsen lamellen

De gevelbekleding is in zo’n 3 a 4 weken per pompgebouw geplaatst. Wiersma: “Voor het installeren van de gevels hebben we een ervaren onderaannemer ingeschakeld, waardoor de werkzaamheden vloeiend verliepen. Wat de meeste tijd kostte, was alles precies uitmeten met lasers en spandraad. Om de 30 cm boven elkaar over de hele gevel werden afstandhoudertjes geplaatst. Dat zijn plaatjes die ervoor zorgen dat de gevelbekleding niet tegen de stenen wand komt. Ze houden letterlijk afstand. Dit afmeten moet heel secuur gebeuren, omdat dat het lijnenspel bepaalt en dus op de millimeter moet kloppen. Als dat niet exact klopt, dan zie je dat. Nadat alle afstandhoudertjes op hun plek zaten, is eerst nog een laag isolatie geplaatst, zodat er geen condensvorming in de binnenruimte komt bij de elektronische installaties. Daarna zijn de lamellen aan de plaatjes geschroefd. Het is een prachtig strak plaatje geworden om de eenvoud van de Afsluitdijk zo goed mogelijk te benadrukken.”

Aanpassingen gevel

Toch moest hier en daar een aanpassing gedaan worden aan de bekleding van de gevel. Wiersma: ”In de pompgebouwen staan alle installaties om de pompen aan te sturen. Om te zorgen voor een goede ventilatie in deze ruimtes, zijn hier en daar openingen gelaten. Ook is de onderste rand van 50 centimeter dicht gehouden voor stormoverslag en moesten er allemaal kabels en leidingen door de gevel getrokken worden. Daar wil je zo weinig mogelijk gaatjes voor maken. Alles is netjes weggewerkt, net als bijvoorbeeld de toegang tot de ruimtes. Daar zie je aan de buitenkant bijna niets van.”

Daktuin rond koepels klaar

Een ander onderdeel dat recent is afgerond is de daktuin om de glazen koepels van het gemaal, die te zien zijn vanaf de snelweg. Wiersma: “Ook de daktuin is inmiddels klaar en ingezaaid met een kruidenmengsel dat ook op de dijk gebruikt is. Het idee van de architect was dat je vanuit je auto over de daktuin uit zou kijken over het IJsselmeer, net als bij een infinity pool. Daar moesten we nog een aantal aanpassingen voor doen. Bouwtechnisch moet er namelijk hoogteverschil zitten tussen elementen die tegen de gevel geplaatst worden. Dit moest voor de wens van de architect juist recht zijn. Daarom hebben we een sleuvensysteem gebouwd. Als het dak straks begroeid is, zie je de sleuven niet meer. Zo voldoen we wel aan de bouwkundige eisen en heb je als kijker toch het idee dat alles doorloopt.”

Isolatie onder daktuin

Ook bij de aanleg van de daktuin, is rekening gehouden met de ruimtes eronder en de installaties die er staan. Onder de daktuin zijn isolatieblokken geplaatst die afgegoten zijn met een cementlaag. Daarna zijn twee zandlagen gestort met het kruidenmengsel. “Je ziet het niet, maar de daktuin heeft een behoorlijke opbouw en aardig wat materiaal. Dat heeft ook weer te maken met de isolerende werking, zodat de ruimte eronder een gecontroleerde temperatuur heeft.” vertelt Wiersma.

Gemaal nog niet in gebruik

Met deze werkzaamheden is het buitenterrein van de pompen nagenoeg af. Er wordt nog verder gewerkt aan de afwerking van de damwanden in het IJsselmeer en er lopen nog series van tests voordat de pompen echt in gebruik worden genomen. Dit is naar verwachting in 2026.