Een bijzonder moment deze zomer bij de nieuwe spuisluizen bij Den Oever: de spuisluizen zijn onder water gezet. Nu loopt er water onder de A7 door en is een einde gekomen aan een bouwperiode ver onder het Normaal Amsterdams Peil (NAP). Lees meer over hoe dit onder water zetten en ontmantelen in zijn werk gaat.

De twee nieuwe spuigroepen zijn gecontroleerd onder water gezet. Astrid Vaarberg, coördinerend uitvoerder bij bouwconsortium Levvel (BAM, Van Oord, Rebel en Invesis) legt uit hoe dat in zijn werk gaat: “Om de spuigroep onder water te zetten, gebruiken we grote pompen die water uit het IJsselmeer naar binnen pompen. Dit moest langzaam gebeuren, zodat het water gelijkmatig steeg. De Waddenzee was afgesloten met grote damwandschermen. We lieten het waterniveau langzaam stijgen. Vervolgens brandden we de damwanden weg met duikers om de verbinding te maken tussen Waddenzee en IJsselmeer.”

Al het werk af

De timing van het onder water zetten van de spuigroepen luistert nauw. Vaarberg: “Voordat we de spuigroepen onder water zetten, wilden we alles wat in de kokers gedaan moest worden, af hebben. Als de bouwkuip eenmaal onder water staat, kom je er veel moeilijker bij. Een belangrijke voorwaarde voor ons was dat het testen van de nieuwe spuischuiven was afgerond. Op dat vlak wilden we alles werkend en getest hebben, want als de damwanden weggehaald zijn, maken deze nieuwe schuiven onderdeel uit van de primaire waterkering. Daarnaast wilden we de aansluiting van de oude spuisluizen naar de nieuwe spuisluizen aan de IJsselmeerzijde graag afgerond hebben. We lieten de pompen alleen overdag draaien tijdens werktijden, zodat we controle konden houden over de voortgang van het onder water zetten en het waterpeil op de juiste hoogte krijgen. Het onder water zetten per spuigroep duurde een paar dagen.”

Ontmantelen bouwkuipen

Nadat de spuigroepen onder water gezet waren, was het werk nog niet klaar. “Toen de spuisluizen onder water stonden, deden we duikinspecties in de bouwkuip en zijn we gestart met het verwijderen van de stempelramen. De damwanden, die de muren vormden om de bouwkuipen, sneden we los en hesen we weg met kraanschepen. Toen die verwijderd waren, is de verbinding tussen de Waddenzee en het IJsselmeer gemaakt. Die worden nu alleen nog door de nieuwe spuischuiven van elkaar gescheiden,” vertelt Vaarberg.

Klaar voor het stormseizoen

Voor de voortgang van het project, is het belangrijk dat het onder water zetten afgerond is in de zomer. Vaarberg: “Vanaf 1 oktober start het stormseizoen. Vóór die datum wil je zoveel mogelijk werk rond de sluizen afgerond hebben. We werken voor het verwijderen van de damwanden met duikers. Dat kan in het stormseizoen enkel als de monumentale spuisluizen worden gesloten, wat eigenlijk niet mogelijk is omdat er voldoende afvoercapaciteit beschikbaar moet zijn. Om de werkzaamheden voor het stormseizoen zo ver mogelijk af te krijgen, is het onder water zetten dus een belangrijke mijlpaal. Ook is het een bijzonder moment voor de werknemers, want het onder water zetten maakt een eind aan het werk op zo’n 12 meter onder de snelweg en onder de snelweg doorlopen zit er ook niet meer in. Dus het markeert echt het eind van een bouwperiode.”

Afrondende werkzaamheden

Het duurt wel nog even voordat de spuisluizen in gebruik genomen worden. Dit is naar verwachting rond eind 2026. Tot die tijd worden afrondende werkzaamheden uitgevoerd. Na het ontmantelen van de bouwkuipen, wordt de directe omgeving afgemaakt. Zo wordt aan de Waddenzeekant de damwand nog afgewerkt met betonelementen en volgt de terreininrichting op en rond de spuigroepen. Aan de IJsselmeerzijde worden de verkeersdekken klaargemaakt voor het asfalt van de snelweg. Dan kan straks het wegverkeer hier weer overheen rijden. Ook wordt de aansturing van de spuisluizen ingeregeld en verder getest, zodat alles straks naar behoren werkt.