Met de voltooiing van de damaanpassing eind december 2019, luidde voor Den Oever het sein ‘dijk veilig’. Het was flink doorwerken voor aannemersconsortium Levvel om deze klus voor het einde van het jaar gereed te hebben, want broedende lepelaars zorgden voor een vertraagde start.

Het project vond in goede samenwerking plaats tussen Rijkswaterstaat en het Hoogheemraadschap Hollands Noorderkwartier. De drie havendammen – dam 15, dam 6 (die vanwege de vorm De Lucifer wordt genoemd) en dam 16 (De Banaan, ook vanwege de vorm), liggen voor de haven van Den Oever. Samen met de dijken van Den Oever maken ze deel uit van de waterkering. ‘De dijken vallen onder ons beheer en de dammen onder die van Rijkswaterstaat’, vertelt Erwin Hemmelder, projectmanager bij Hoogheemraadschap Hollands Noorderkwartier. ‘Voor een optimale aanpak van de gehele dijkversterking hadden we elkaar dus nodig.’

Verschillende oplossingen

Om de dammen te verstevigen gebruikte aannemersconsortium Levvel van Rijkswaterstaat verschillende oplossingen, vertelt Martin Slagboom, operationsmanager dijk, dammen en havens. ‘Bij twee dammen legden we een breuksteenlaag over de bestaande dam, die we fixeerden met gietasfalt. Dit is flexibel asfalt dat soepel blijft en zeker 25 jaar meegaat. Op de andere dam (D15) hebben we quattro blocks aangebracht. Daar hebben we Open Steen Asfalt op gelegd waarop nog betonnen platen geplaatst worden. Een deel gaan we bedekken met een leeflaag, dat wil zeggen grond en gras. Op dam D16 (De Banaan) komt ook een ecolaag inclusief leeflaag. Daar wordt de verwijderde vegetatie samen met het verzamelde nestmateriaal weer teruggebracht; zo creëren we ruimte voor planten en dieren. Misschien komt de lepelaar in het voorjaar wel weer terug!’

Kolonie lepelaars op dam D16

Het klinkt redelijk simpel, maar dat was het allerminst, vertelt Slagboom. ‘We hebben verschillende hobbels op de weg gehad. Op dam D16 is al jaren een kolonie lepelaars. Om de lepelaars niet te verstoren moesten we wachten tot de jongen groot genoeg waren om te vliegen en het vasteland te bereiken. Onze ecoloog heeft de dijk in september 2019 meerdere keren bezocht, ook samen met Staatsbosbeheer. Medio september gaf onze ecoloog aan dat de lepelaars groot genoeg waren en toen konden de werkzaamheden beginnen. Heel mooi, maar we begonnen zo wel met een 1-0 achterstand.’

Man en macht

Levvel drukte flink op het gaspedaal om de dammen op tijd af te krijgen. ‘Met man en macht werkten we door. We zagen ons genoodzaakt het gebruikelijke kerstreces van onze medewerkers in te trekken. Alleen op 1e kerstdag en nieuwjaarsdag hadden ze vrij.’ Die haast was er niet voor niets, vertelt Slagboom. ‘Los van de harde deadline van 31 december 2019, wilden we voor de echte kou het gietasfalt aangebracht hebben, want bij een temperatuur lager dan 4 graden kan dat niet. We moesten de temperatuur dus steeds goed in de gaten houden.’

Ponton

Ook de herstelwerkzaamheden aan het gietasfalt verderop in het project – de eerste laag bleek niet voldoende – waren nog even spannend om te plannen. ‘Omdat we de weg niet wilden beschadigen, besloten we een telescoopkraan in te zetten vanaf een ponton op het water. Maar bij veel wind is het werken met een kraan vanaf een ponton levensgevaarlijk. Ook hiervoor moesten we het weer dus goed in de gaten houden.’

Samen kijken

De inzet van Levvel bleef bij Hoogheemraadschap Hollands Noorderkwartier niet ongezien. Hemmelder: ‘Er is ontzettend hard gewerkt en we zijn heel blij met de samenwerking tussen Hoogheemraadschap Hollands Noorderkwartier en Rijkswaterstaat.’ Op 21 januari jongstleden was er een gezamenlijk kijkmoment ter afronding van de damversterking.

Familiegeschiedenis

Slagboom kan weer een nieuw hoofdstuk toevoegen aan zijn familiegeschiedenis die vol staat van de Afsluitdijkverhalen. ‘Mijn opa en ook anderen binnen onze familie hebben de Afsluitdijk helpen aanleggen. Zij hebben letterlijk hun steentje bijgedragen, want bouwden de dijk met hun blote handen, steen voor steen, op. Mannen van deze generatie hebben de basis gelegd waarop wij weer kunnen voortbouwen. Dat is mooi.’