Rijk en regio combineren de werkzaamheden
Het Rijk en de regio hebben samen een belangrijke stap gezet naar de vernieuwing van de Afsluitdijk. Op 27 november is besloten een aantal regionale ambities op het gebied van natuur, toerisme en werkgelegenheid te koppelen aan de Rijkswerkzaamheden in het kader van de veiligheid en waterafvoer. De regionale projecten vertegenwoordigen een gezamenlijke extra investering van Rijk en regio van € 82,5 miljoen. Rijkswaterstaat besteedt in totaal € 830 miljoen aan de versterking van de dijk en vergroting van de waterafvoer. Wij vroegen Tineke Schokker (voorzitter regionale stuurgroep) en Theo van de Gazelle (hoofdingenieur-directeur van Rijkswaterstaat Midden-Nederland) om tekst en uitleg.
Theo van de Gazelle, hoofdingenieur-directeur van Rijkswaterstaat Midden-Nederland
‘De regionale partijen, verenigd in De Nieuwe Afsluitdijk (DNA), hebben veel ideeën om de Afsluitdijk aantrekkelijker en duurzamer te maken. Wij van Rijkswaterstaat moeten tegelijkertijd diezelfde dijk versterken en de waterafvoer verbeteren. Die ideeën combineren we nu zodat we elkaar versterken in één allesomvattend plan dat als geheel in de markt wordt gezet. We geven de noodzakelijke dijkversterking op deze manier als het ware een plaatsje in een bredere regionale gebiedsontwikkeling.
De samenwerking tussen Rijk en regio bestaat uit verschillende pijlers. Zo investeren we gezamenlijk in stromingsenergie en een innovatieve installatie die elektriciteit opwekt uit de reactie tussen zoet en zout water. We stimuleren recreatie en toerisme. En we maken een Vismigratierivier tussen de Waddenzee en het IJsselmeer om de vistrek te stimuleren. Dat laatste plan is nu al goed voor een heleboel media-aandacht en draagt bij aan de internationale uitstraling van de dijk.
Ik ben namens Rijkswaterstaat beheerder van de Afsluitdijk. Het doet me deugd dat dit mooie waterbouwkundige werk nu opgeknapt wordt. Het is een icoon van de Nederlandse bescherming tegen het water. Juist door de versterking te combineren met de regionale ambities krijgt het bouwwerk meer betekenis voor de samenleving. Hiermee voegen we aan het bestaande icoon nieuwe waarde op het gebied van duurzaamheid en innovatie toe.
Misschien is de waarde in emotionele zin zelfs groter dan de waarde in materiële zin.’
Tineke Schokker, voorzitter regionale stuurgroep De Nieuwe Afsluitdijk
‘Met deze afspraken zorgen we ervoor dat we geen dubbel werk doen. Als een aannemer in opdracht van Rijkswaterstaat de dijk versterkt, kan hij tegelijkertijd rekening houden met onze plannen voor een Vismigratierivier. Daarvoor moet immers een gat in de dijk worden gemaakt. Hetzelfde geldt voor de stromingsenergiecentrale die ingebouwd moet worden in het spuicomplex.
Foto: Hoge Noorden/ Jeroen Horsthuis
Vergelijk het met het vervangen van de riolering onder een weg. Als je daarnaast plannen hebt om glasvezelkabels aan te leggen, zorg je ervoor dat die twee dingen tegelijkertijd gebeuren. Dat voorkomt dat je dezelfde weg tweemaal moet afgraven.
De plannen zijn van groot belang voor het westelijk deel van Friesland en de kop van Noord-Holland. We denken dat we de toeristen die nu nog doorrijden, langer op en rond de Afsluitdijk vast kunnen houden. Dit doen we bijvoorbeeld met recreatieve fiets- en wandelpaden, en door het monument van Dudok en de omgeving op te knappen. Uit onderzoek blijkt dat dit de toestroom van toeristen zal vergroten. Dat is goed nieuws voor de regio. Tegelijkertijd willen we bijvoorbeeld het dorp Den Oever aanpakken. Nu kent bijna niemand dit Noord-Hollandse pareltje nog, en dat is jammer. En er zijn plannen om de Afsluitdijk een beleving te maken, wellicht door zogeheten ‘Glowing Lines’. Ontwerper/uitvinder Daan Roosegaarde denkt hier verder over na.
We merken dat Rijkswaterstaat graag meedenkt met de regio. Zo wil de provincie Fryslân graag een bredere sluis om bijvoorbeeld de grote jachten van de Makkumse scheepswerf Feadship en scheepsbouwers in het achterland door te laten. De financiering is alleen nog niet rond. Rijkswaterstaat speelt daarop in door wel alvast de doorvaartopening in de Afsluitdijk bij Kornwerderzand te verbreden. Dat houdt de optie voor een bredere sluis in het achterland open.
Naast de projecten die meegaan in het Rijkscontract zijn er ook projecten die los staan van de werkzaamheden van het Rijk. Ook aan deze projecten wordt momenteel hard gewerkt.’