Bij het versterken van de Afsluitdijk worden onder meer grote pompen ingebouwd bij Den Oever, die ervoor zorgen dat er meer water kan worden afgevoerd van het IJsselmeer naar de Waddenzee. De pompen zorgen voor een forse toename van het energieverbruik op de Afsluitdijk. Rijkswaterstaat heeft de ambitie zelf in die energie te voorzien door op grote schaal duurzame energie op te wekken op of direct rond de Afsluitdijk. De aannemer die het project gaat uitvoeren, wordt uitgedaagd met een plan te komen om deze energie uit water of zon te winnen.

Fysieke ruimte

Voor een uitvoerbaar plan voor duurzame energie, is fysieke ruimte nodig. Bijvoorbeeld op de Afsluitdijk zelf of rond de verkeersknopen van rijksweg A7 bij Den Oever en Zurich. Rijkswaterstaat legt die ruimte vast in een ruimtelijk plan.

Om geschikte locaties te kunnen aanwijzen, worden eerst de mogelijkheden in kaart gebracht en vervolgens afwegingen gemaakt op het gebied van bijvoorbeeld landschappelijke inpassing, effecten op de natuur, (verkeers) veiligheid en koppelkansen met andere innovaties of projecten. Overheden,  bedrijven, maatschappelijke organisaties en bewoners worden hierbij betrokken. Zo worden in maart 2017 ontwerpateliers georganiseerd. Het ontwerp van het ruimtelijk plan is naar verwachting omstreeks juni 2017 klaar.

Energiedijk

De wens voor omvangrijke duurzame energieopwekking sluit goed aan op de ambities van het Rijk en De Nieuwe Afsluitdijk, om de komende jaren meer duurzame projecten op de Afsluitdijk te realiseren. Het Rijk richt zich daarbij op bewezen technieken, De Nieuwe Afsluitdijk zet meer in op innovaties en de technieken van de toekomst: de Afsluitdijk als ‘living lab’. De Nieuwe Afsluitdijk werkt al jaren aan innovatieve projecten als stromingsturbines en Blue Energy. Doel daarvan is niet zozeer de productie van energie, maar het ontwikkelen van duurzame technieken die naast energieopwekking op termijn ook nieuwe werkgelegenheid opleveren.