Het iconische Vlietermonument is na bijna 90 jaar toe aan een grondige renovatie en uitbreiding. ‘We herstellen het monumentale pand in oude glorie en creëren extra horecaruimte ín de dijk,’ vertelt architect Paul de Ruiter.
Het Vlietermonument, ontworpen door architect Willem Dudok, markeert de plaats waar de Afsluitdijk in 1932 gesloten werd. Als kind associeerde architect Paul de Ruiter het monument met vakantie, vertelt hij: ‘Zagen we vanaf de achterbank de hoge toren, dan waren we halfweg.’ Gaandeweg groeide zijn belangstelling in de Afsluitdijk en het Vlietermonument. ‘Met weinig middelen en heel veel handwerk zijn de dijk én alle bijbehorende constructies ooit gebouwd. Spectaculaire eenvoud, zo noemen we de bouwstijl. Dat nemen we ook als uitgangspunt bij de renovatie en de uitbreiding van het monument.’

Contrasten én verbinding

Met name de contrasten op de locatie trekken de aandacht van De Ruiter. ‘De lange horizontale lijn van de dijk en dan ineens die ene pontificale verticale lijn, het Vlietermonument. Maar ook het verschil tussen de voorbijrazende auto’s aan de ene kant van het gebouw en de verstilling van het IJsselmeer aan de andere kant. Die contrasten behouden we in onze plannen. Tegelijkertijd leggen we juist verbindingen. Die zijn vanaf de weg niet zichtbaar, pas als je dichterbij komt of naar binnen gaat, zie je dat het oude én het nieuwe samenkomt.’

Ruimte

De horecaruimte bij het Vlietermonument wordt uitgebreid, aan beide zijden van de toren. Met respect voor het originele ontwerp en de omgeving. ‘We verwerken de horecaruimte deels ín de dijk, waardoor het opgaat in de omgeving. Ogenschijnlijk zijn het twee losstaande gebouwen, maar van binnen zijn ze wel degelijk met elkaar verbonden. Het monument behoudt daardoor zijn karakter. Met prachtige uitkijkpunten over het IJsselmeer, balkons en verschillende ruimtes om elkaar te ontmoeten. Het monument wordt ook rolstoeltoegankelijk en er is aan praktische voorzieningen gedacht. Van extra toiletten tot een veilige buitenruimte waar groepen kunnen wachten op de bus.’

Optimale beleving

De toren moet vooral zichzelf blijven, besluit De Ruiter, aangevuld met hedendaagse vernieuwingen en comfort. ‘Als je aan komt rijden, moet je meteen die monumentale hoge toren zien. Dat behouden we.’ Tjalling Dijkstra, programmamanager van samenwerkingsverband De Nieuwe Afsluitdijk vult aan: ‘Op deze historische plek ontvangen we straks weer honderdduizenden bezoekers uit binnen- en buitenland. Behalve genieten van een kop koffie met uitzicht, kunnen bezoekers zich hier onderdompelen in de historie en toekomst van de Afsluitdijk.’